Η 21η Μαρτίου Παγκόσμια ημέρα Ποίησης και Δασοπονίας

Αναρτήθηκε από… kamena voyrla blogger

Με την ευκαιρία αυτή σας παρουσιάζουμε τις δώδεκα προτάσεις των Οικολόγων Πρασίνων που πάρθηκαν στην ημερίδα 15-3-2008 για την προστασία των Δασών και την αποκατάσταση των πυρόπληκτων περιοχών.

ΔΩΔΕΚΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ

1. Είναι αναγκαία µια συνεκτική πολιτική για την προστασία και τη βιώσιµη διαχείριση των δασών. Η σηµερινή κατάσταση δεν µπορεί να συνεχιστεί άλλο. Οι πελατειακές σχέσεις, η αποσπασµατικότητα και η σύγχυση αρµοδιοτήτων µεταξύ φορέων που τελικώς δεν αναλαµβάνουν τις ευθύνες τους οδηγούν στην υποβάθµιση των δασών, στα χιλιάδες αυθαίρετα και την στέρηση ενός βασικού αγαθού από τα παιδιά µας. Τόσο οι πολίτες όσο και τα πολιτικά κόµµατα πρέπει να ανοίξουν έναν ειλικρινή διάλογο για τις αλλαγές σε αντιλήψεις και πολιτικές που απαιτούνται για την προστασία του δάσους.

2. Η κλιµατική αλλαγή αλλάζει τα πάντα και πρέπει να λαµβάνεται πλέον σοβαρά υπόψη σε όλες τις πολιτικές και πρακτικές, πολύ περισσότερο που είναι γνωστό ότι θα έχει επιπτώσεις στα οικοσυστήµατα και τα δάση. Η αύξηση της θερµοκρασίας ήδη κατά περίπου 1 βαθµό Κελσίου στην περιοχή µας (µε προοπτική να αυξηθεί άλλους 3-3,5 βαθµούς µέσα στον αιώνα), η µείωση των βροχοπτώσεων και η αύξηση της εξάτµισης, η µείωση της υγρασίας σε άλλοτε υγρά δάση, η µεγαλύτερη συχνότητα και διάρκεια ακραίων φαινοµένων όπως οι καύσωνες (µέχρι το τέλος του αιώνα θα επικρατούν θερµοκρασίας πάνω από 37 βαθµούς Κελσίου για 60-100 ηµέρες το χρόνο) στην Ελλάδα, θα αυξήσουν κατακόρυφα τους κινδύνους για τα δάση. Οι πυρκαγιές µπορεί να είναι πιο συχνές και πιο καταστροφικές και αν δεν υπάρξει η κατάλληλη προετοιµασία, κινδυνεύουµε άµεσα να χάσουµε όλα τα δάση, ακόµα και αυτά που λόγω υγρασίας δεν καίγονταν παλιότερα και βρίσκονται σε µεγαλύτερο υψόµετρα. Αυτά τα δάση είναι τα πλέον ευάλωτα και δεν θα ξαναδηµιουργηθούν γιατί αυξάνεται η θερµοκρασία και µειώνονται οι βροχοπτώσεις. Απαιτείται, λοιπόν, µια συστηµατική παρακολούθηση των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής και προσαρµογή στα νέα δεδοµένα των πολιτικών προστασίας των δασών, πρόληψης πυρκαγιών και έγκαιρης κατάσβεσης τους. Η καταστροφή του καλοκαιριού 2007 δεν πρέπει να επαναληφθεί.

3. Είναι απαραίτητο να αναληφθούν πρωτοβουλίες για ανταλλαγή εµπειριών και µόνιµη
συνεργασία σε µεσογειακό επίπεδο και ιδιαίτερα µεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας, Γαλλίας, Ισπανίας, Κύπρου, Τουρκίας και Πορτογαλίας για την πρόληψη και αποτελεσµατική αντιµετώπιση των πυρκαγιών, τη θωράκιση του νοµοθετικού πλαισίου και την αντιµετώπιση από κοινού εγκληµατικών πράξεων που έχουν σχέση µε την κερδοσκοπία γης, την διαχείριση των δασών την εποχή της κλιµατικής αλλαγής.

4. Το κύριο βάρος των πολιτικών προστασίας των δασών πρέπει να δοθεί στην εκπαίδευση και κατάλληλο εξοπλισµό των τοπικών κοινωνιών, στην ενδυνάµωση των εθελοντικών οµάδων πυροπροστασίας, στην µετακίνηση του βάρους της κατάσβεσης από τον αέρα στο έδαφος, στην πρόληψη και βιώσιµη διαχείριση των δασών, στη έγκαιρη και αποτελεσµατική συνεργασία των διαφόρων υπηρεσιών (πολιτική προστασία, δασική, πυροσβεστική). Οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να αποκτήσουν ξανά ενεργό ρόλο και να είναι σε θέση να κινητοποιούνται άµεσα και αποτελεσµατικά, έχοντας κατάλληλα µέσα και γνώσεις. Ιδιαίτερα κίνητρα πρέπει να δοθούν για να επιστρέψουν πληθυσµοί και να συµµετάσχουν στη διαχείριση των ορεινών δασών.

5. Όπως έχει αποδειχθεί επανειληµµένως, η επένδυση πόρων στην πρόληψη είναι πολύ πιο
αποτελεσµατική και σοφή πολιτική από την εκ των υστέρων αποζηµίωση και προσπάθεια
αποκατάστασης. Προτείνουµε να επενδύεται κάθε χρόνο στη βιώσιµη διαχείριση και προστασία των δασών ένα ποσό από τον κρατικό προϋπολογισµό καθώς και από ευρωπαϊκούς πόρους, δωρεές και ποσοστό της πράσινης φορολόγησης των ορυκτών καυσίµων ανάλογο µε τον µέσο όρο της ζηµιάς που έχει προκληθεί στα δάση και τις δασικές περιοχές από τις πυρκαγιές την τελευταία εικοσαετία. Για να εκτιµήσουµε το πραγµατικό κόστος της ζηµιάς που έχει προκληθεί από τις πυρκαγιές πρέπει να συνυπολογίσουµε µε οικονοµικούς όρους και τη ζηµιά που προκαλείται από τη στέρηση των οικολογικών υπηρεσιών που προσφέρει το δάσος σε τοπικό και ευρύτερο επίπεδο (οικοσύστηµα, αναψυχή, βιοποικιλότητα, εµπλουτισµός υδροφόρου ορίζοντα, ρύθµιση µικροκλίµατος, προστασία από τη διάβρωση και απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα – προστασία παγκόσµιου κλίµατος). Για παράδειγµα η ζηµιά που προκλήθηκε από τις φωτιές το 2007 ανέρχεται σε 2,5-3,5 δισεκατοµµύρια Ευρώ, αλλά για την πρόληψη θα δοθεί ποσό της τάξης των 8-15.000.000 Ευρώ και µε την ευρύτερη έννοια όχι πάνω από 80.000.000 Ευρώ το 2008. Για την άµεση αποκατάσταση των ζηµιών θα καταβληθεί ποσό πάνω από 650.000.000 Ευρώ και αν υπολογιστεί η καταβολή επιδοµάτων, το ποσό αυτό θα φτάσει το 1 δισεκατοµµύριο Ευρώ. Για την πρόληψη της πυρκαγιάς, το 2007 είχε δοθεί στο ∆ήµο Πύργου το ποσό των 35.000 Ευρώ!

6. Σε νοµοθετικό επίπεδο η αλλαγή του άρθρου 24 του Συντάγµατος µε στόχο να περιοριστεί η
προστασία των δασών θα ήταν καταστροφική, όχι µόνο για το περιβάλλον αλλά και για την ζωή των µελλοντικών γενεών. Χρειαζόµαστε όσο ποτέ το δάσος, µετά µάλιστα τις πυρκαγιές του 2007, ιδιαίτερα σε µια εποχή που η κλιµατική αλλαγή απαιτεί επέκταση και όχι περιορισµό των δασών για να περιοριστεί το διοξείδιο του άνθρακα στην ατµόσφαιρα. Χρειάζονται, όµως, νοµοθετικές πρωτοβουλίες που θα κλείσουν τα παράθυρα σε όποιες προσπάθειες αποχαρακτηρισµού των δασών, νοµιµοποίησης των αυθαιρέτων σε δάση και δασικές περιοχές καθώς και αλλαγής χρήσεων γης σε βάρος του δάσος. Αλλά πάνω από όλα χρειάζεται πολιτική βούληση για σύγκρουση µε αντιλήψεις και συµφέροντα που βλέπουν το κοντόφθαλµο κέρδος και χάνουν το δάσος. Παράλληλα χρειάζεται µια πολιτική βιώσιµης διαχείρισης του δάσους που θα προσφέρει κίνητρα και οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, που θα συµβάλει στην προστασία του δάσους µε την ενεργή συµµετοχή της τοπικής κοινωνίας. Η προστασία του δάσους µπορεί να επιτευχθεί µόνο µε την παρουσία των τοπικών κοινωνιών µέσα στα δάση, ως διαχειριστές και προστάτες του, όµως, και όχι ως καταπατητές του.

7. Η δηµιουργία ενός «Ανεξάρτητου Οργανισµού Προστασίας των ∆ασών από την Αυθαίρετη
∆όµηση» µε επαρκές θεσµικό πλαίσιο, µέσα, προσωπικό και πόρους για την κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων µέσα σε δάση και δασικές περιοχές είναι η αναγκαία απάντηση στον φόβο των εκάστοτε κυβερνήσεων µπροστά στο υποτιθέµενο πολιτικό κόστος κατεδάφισης τους. Μια πολιτική επαναφοράς του δικαίου στη διαχείριση των δηµόσιων αγαθών, όπως είναι το δάσος, είναι απαίτηση πλέον σηµαντικού τµήµατος της ελληνική κοινωνίας. Τώρα µας χρειάζεται το δάσος και τα πολιτικά κόµµατα. Οι θεσµοί πρέπει να ανταποκριθούν σε αυτή την ανάγκη µε ωριµότητα.

8. Τα πολιτικά κόµµατα θα πρέπει να δεσµευτούν ότι τα στελέχη τους, και πολύ περισσότερο άτοµα που καταλαµβάνουν δηµόσια αξιώµατα, όπως υπουργοί, βουλευτές, γενικοί γραµµατείς, διοικητές οργανισµών κ.ά. που θα αποδειχθεί ότι έχουν χτίσει παράνοµα µέσα σε δάση και δασικές περιοχές ή που έχουν καταπατήσει ή διευκολύνει άλλους να καταπατήσουν παρόµοιες εκτάσεις, θα χάνουν το αξίωµά τους και θα τίθενται οριστικά εκτός κόµµατος, εκτός των άλλων ποινικών συνεπειών που θα πρέπει να αντιµετωπίσουν.

9. Περιπτώσεις όπως αυτή της κατασκευής «αναψυκτηρίου» από πρώην υπουργό µέσα στη ζώνη προστασίας του Υµηττού, θα πρέπει να επισύρουν όχι µόνο πρόστιµα αλλά και ποινικές ευθύνες, ενώ θα πρέπει αυτόµατα να κατεδαφίζεται το αυθαίρετο.

10. Η προστασία των δασών απαιτεί συστηµατική παρακολούθηση και ανάλυση των αιτιών των πυρκαγιών καθώς και παρέµβαση για την εξάλειψη παραγόντων που σχετίζονται µε τον ανθρώπινο παράγοντα όπως: η πρόκληση πυρκαγιών από καλώδια ηλεκτρικού, απόρριψη και ανάφλεξη σκουπιδιών, κάψιµο καλαµιάς και γεωργικών υπολειµµάτων κα. Είναι σωστό να δοθούν αναλυτικά στοιχεία για τα αίτια των πυρκαγιών του 2007 καθώς και να υπάρξει έστω και τώρα επιµερισµός ευθυνών.

11. Για να µειωθούν οι πιέσεις για αποχαρακτηρισµό δασών και δασικών εκτάσεων πρέπει να
προβλεφθούν οικονοµικά και άλλα εργαλεία που θα διευκολύνουν τη διατήρηση του δάσους
ανεξαρτήτως καθεστώτος ιδιοκτησίας.

12. Η αποκατάσταση των πυρόπληκτων περιοχών πρέπει να λαµβάνει υπόψη την υποχρέωση
διατήρησης του δασικού χαρακτήρα των περιοχών (και όχι αλλαγής χρήσεων γης) και οικολογικής αναγέννησης του δοµηµένου περιβάλλοντος αλλά και του κοινωνικού και παραγωγικού ιστού των περιοχών που πλήττονται. Προτείνουµε να δηµιουργηθεί ένας ειδικός οργανισµός, ευέλικτος και αποτελεσµατικός, που θα αναλάβει τον σχεδιασµό και την υλοποίηση της οικολογικής, κοινωνικής και παραγωγικής αναγέννησης των πυρόπληκτων περιοχών, µε διαφανείς και συµµετοχικές διαδικασίες και µε δηµόσια λογοδοσία για τους πόρους που θα διαχειρίζεται. Επίσης, να απασχοληθεί ο τοπικός πληθυσµός στην αποκατάσταση των πυρόπληκτων περιοχών.