Περσείδες: μια φαντασμαγορική νυχτερινή καλοκαιρινή βροχή!

Αναρτήθηκε από… kamena voyrla blogger

Γράφει: Δανιήλ Τσιορμπατζής 03/08/2010
Ο κομήτης Swift-Tuttle, αιτία του φαινομένου της βροχής των Περσείδων
Οι Περσείδες (αρσενικό) είναι από τις πιο εντυπωσιακές βροχές μετεώρων (πιο σωστά βροχή διαττόντων αστέρων) που παρατηρούνται κάθε χρόνο από τα μέσα του Ιούλη μέχρι και τα τέλη Αυγούστου. Με βάση τις παρατηρήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Μετεώρων (International Meteor Organization - ΙΜΟ) από τα πρόσφατα έτη, φέτος αναμένουμε την εμφάνιση του μέγιστου των 100 περίπου μετεώρων ανά ώρα, τη νύχτα μεταξύ της 12ης Αυγούστου και της 13ης Αυγούστου 2010.
Παρατηρώντας βροχή διαττόντων
Η βροχή διαττόντων αστέρων είναι ένα ουράνιο φαινόμενο που συμβαίνει όταν η Γη διέρχεται μέσα από σμήνη σωματιδίων μετεωρικής ύλης. Η ύλη αυτή προέρχεται από κομήτες που διαλύονται ή από την ουρά των υπολειμμάτων που αφήνουν οι κομήτες κατά την τροχιά τους. Εκατομμύρια σωματίδια, που ονομάζονται μετέωρα, αργά αλλά σταθερά διασκορπίζονται κατά μήκος της τροχιάς του κομήτη, σε μια αρκετά πλατιά ζώνη. Όταν τα σωματίδια αυτά μπουν στην ατμόσφαιρα της Γης, καίγονται δημιουργώντας εντυπωσιακές φωτεινές τροχιές. Στην περίπτωση που τα σωματίδια αυτά είναι μεγαλύτερα και δεν προλάβουν να καούν ολόκληρα, πέφτουν στη Γη δημιουργώντας μικρούς κρατήρες από την ταχύτητα πρόσκρουσης. Τότε τα υπολείμματα αυτά τα ονομάζουμε μετεωρίτες. Το φαινόμενο της βροχής διαττόντων το παρατηρούμε συγκεκριμένες ημερομηνίες κάθε χρόνου, όταν η Γη συναντάει την τροχιά κάποιου κομήτη ή βρίσκεται κοντά σε αυτήν, και περνά μέσα από τη ζώνη των μετεώρων. Για το λόγο αυτό, οι βροχές μετεώρων φαίνονται να προέρχονται από ένα συγκεκριμένο σημείο στον ουράνιο θόλο, που ονομάζουμε ακτινοβόλο σημείο. Στο σημείο αυτό του ουράνιου θόλου παρατηρούμε και το μεγαλύτερο αριθμό μετεώρων που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα της Γης και φαίνονται σαν αστέρια που πέφτουν (πεφταστέρια) με μεγαλύτερο ωριαίο ρυθμό εμφάνισης από το μέσο όρο.

Εντυπωσιακό φαινόμενο
Η βροχή διαττόντων των Περσείδων (ονομάζεται έτσι γιατί το[.....]

ακτινοβόλο σημείο τους προβάλλεται στον αστερισμό του Περσέα, φαίνεται δηλαδή σα να έρχονται από την κατεύθυνση αυτή) ήταν πολύ εντυπωσιακή σε διάφορες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, με την εμφάνιση 150 μέχρι και περισσοτέρων των 400 μετεωριτών ανά ώρα, λόγω του ότι η Γη περνά μέσα από περιοχές με υψηλότερη πυκνότητα υπολειμμάτων σκόνης του κομήτη. Τα μικρά σωματίδια της σκόνης έχουν τον όγκο των κόκκων της άμμου και βάρος περίπου ενός γραμμαρίου. Στην αρχή της δεκαετίας του ‘90, τις χρονιές 1991 και 1992, σημειώθηκε μια έξαρση στην εμφάνιση των μετεώρων με παρατήρηση περισσότερων των 400 την ώρα. Ο ωριαίος αριθμός τους μειώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’90, φτάνοντας τα 100 περίπου μετέωρα, ενώ από το 2000 ήταν πολύ λιγότερα. Αυτό συνδέθηκε με την περιήλια μετάβαση του κομήτη 109P/Swift-Tuttle το 1992. Η περίοδος που ο κομήτης Swift-Tuttle περνάει από το ηλιακό μας σύστημα είναι περίπου 130 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι όσο απομακρύνεται η απόσταση του κομήτη από τη Γη, τόσο λιγότερα μετέωρα βλέπουμε. Τους Περσείδες κατέγραψαν πρώτοι παρατηρητές στην Κίνα το 36 μ.X., οπότε και καταγράφηκε στα αρχεία της κινεζικής Δυναστείας των Xαν. Την παρατήρηση ότι οι Περσείδες οφείλονται στην ουρά του Swift-Tuttle έκανε πρώτος ο Giovanni Schiaparelli, το 1867. Ο Γερμανός αστρονόμος Eduard Heis ήταν ο πρώτος που έκανε το 1839 την καταμέτρηση και κατέγραψε περίπου 160 μετέωρα την ώρα. Πέρυσι ο μέγιστος ωριαίος ρυθμός τους ήταν 120. Το 2028 αναμένεται το φαινόμενο να είναι άκρως εντυπωσιακό, γιατί τότε αναμένεται μια βροχή 1.000 διαττόντων αστεριών την ώρα, καθώς η Γη θα απέχει περίπου 60.000 χιλιόμετρα από τον πυρήνα της σκόνης του κομήτη, που ευθύνεται για το φαινόμενο.
Το μεγαλύτερο τμήμα του αστρικού υλικού από τον κομήτη 109P/Swift-Tuttle βρίσκεται σε τροχιά στο διαπλανητικό χώρο για περισσότερο από 1.000 χρόνια. Υπάρχει όμως και μία νέα λωρίδα υλικού που αποσπάσθηκε από τον κομήτη το 1862. Ο ρυθμός των μετεώρων όταν η Γη συναντήσει αυτή την, πυκνή ακόμα, λωρίδα είναι πολύ υψηλότερος από ό,τι κατά την υπόλοιπη βροχή. Η βροχή διαττόντων των Περσείδων προέρχεται από έναν κομήτη απομεινάρι από τη δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος. Είναι δηλαδή ένα από τα αρχαιότερα αντικείμενα στο ηλιακό μας σύστημα, που κρύβει πληροφορίες για τη σύσταση του πρωτοπλανητικού δίσκου από τον οποίο προερχόμαστε όλοι. Και πριν από αυτό, αυτή η ταπεινή σκόνη ήταν κάπου στο εσωτερικό ενός άστρου μεγαλύτερου από τον Ήλιο μας, που όταν εξάντλησε τα πυρηνικά του αποθέματα έδωσε ένα από τα πιο θεαματικά φαινόμενα στο σύμπαν, ένα supernova, το οποίο σκόρπισε στο μεσοαστρικό χώρο τα στοιχεία από τα οποία αποτελούμαστε όλοι μας και είναι απαραίτητα για τη ζωή
alfavita.gr