Βεβαίωση παράβασης και πρόστιμο για ρύπανση από τη δραστηριότητα της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων στα Καμένα Βούρλα

Το σοβαρό ζήτημα ρύπανσης που πιθανά γεννά κινδύνους για την υγιεινή και τη δημόσια υγεία, το οποίο πρώτο από όλους ανέδειξε το documentonews.gr, έρχεται να επιβεβαιώσει και να επισημάνει η πράξη βεβαίωσης παράβασης που αφορά στη δραστηριότητα της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (Ε.Ε.Λ.) του Δήμου Καμένων Βούρλων. Την ίδια ώρα ασφαλείς πληροφορίες του documentonews.gr αναφέρουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη εκτενής εισαγγελική έρευνα και ελέγχονται οι τυχόν υπεύθυνοι για διάπραξη αδικημάτων.

Έπειτα από τα ρεπορτάζ της 7ης και 9ης Σεπτεμβρίου του Documento, ύστερα από την ερώτηση του βουλευτή Σαρακιώτη στη Βουλή (11/9) και το κλείσιμο της παραλίας του ΕΟΤ από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος (παραλία που δεν αποτελεί το σημείο της θάλασσας όπου εκβάλει ο αγωγός διάθεσης της Ε.Ε.Λ, καθώς εκεί ούτως ή άλλως η κολύμβηση δεν είναι δυνατή, βρίσκεται όμως 550μ. περίπου ανατολικά της εκβολής του αγωγού), ήρθε στις 15 Οκτωβρίου 2025, η Γενική Διεύθυνση του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών και το Σώμα Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδος του Τμήματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος να βεβαιώσει την παραβατική λειτουργία της Ε.Ε.Λ. των Καμένων Βούρλων που αφορά τη θέση «Νταμάρια», Καινουργίου του Δήμου.

Πιο συγκεκριμένα, στο αναλυτικό έγγραφο της πράξης βεβαίωσης παράβασης (που έχει στη διάθεσή του το Documento και έχει ως αποδέκτες την Δημοτική Αρχή, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας- Στερεάς Ελλάδας, την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και την Εισαγγελία Πρωτοδικών Λαμίας προκειμένου να προβούν σε ενδεδειγμένες, ανάλογα με την αρμοδιότητά τους, ενέργειες) αναφέρεται ότι διαπιστώθηκε:

1. Μη ορθή περιβαλλοντική λειτουργία της Ε.Ε.Λ. και πλημμελής επεξεργασία των λυμάτων της Ε.Ε.Λ.
2. Μη σύννομη διαχείριση των στερεών αποβλήτων.
3. Ελλιπής παρακολούθηση λειτουργίας της δραστηριότητας.
4. Μη τήρηση λοιπών περιβαλλοντικών όρων.
5. Λειτουργία της δραστηριότητας χωρίς ισχύουσα περιβαλλοντική αδειοδότηση.

Να σημειωθεί ότι για την πρώτη παράβαση, που χαρακτηρίζεται ως «σημαντικής σοβαρότητας», το πρόστιμο ανέρχεται σε 23.760, ενώ θα ακολουθηθεί διαδικασία επαλήθευσης των απαιτούμενων διορθωτικών ενεργειών, επισημαίνοντας ότι, σε περίπτωση που δεν υπάρξει υποβολή Δήλωσης Συμμόρφωσης ή διαπιστωθεί μετά από τον έλεγχο υποβληθέντων στοιχείων ή νέας αυτοψίας ότι δεν υπάρχει εκ νέου συμμόρφωση, θα επιβληθούν κυρώσεις. Επιπλέον, αναφέρεται: «Το Πλάνο Διορθωτικών Ενεργειών (ΠΔΕ) δεν απαλλάσσει την ελεγχόμενη δραστηριότητα από τυχόν ποινικές ή αστικές ευθύνες λόγω μη συμμόρφωσής του και δεν δικαιολογεί τη λειτουργία έργων ή δραστηριοτήτων χωρίς τις αναγκαίες αδειοδοτήσεις».

Οι παραβάσεις που διαπιστώθηκαν από τους Ελεγκτές κρίνονται από χαμηλές, έως μέτριας και σημαντικής σοβαρότητας. Πριν πάμε όμως εκεί, έχει σημασία να ακολουθήσουμε την ροή των γεγονότων.

Το ιστορικό των ελέγχων
Στις 12 Αυγούστου 2025 πραγματοποιήθηκε επιτόπιος τακτικός μερικός έλεγχος από Επιθεωρητές Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ στις εγκαταστάσεις της Ε.Ε.Λ. Καμένων Βούρλων στη θέση «Νταμάρια» Καινουργίου. Έπειτα από την αυτοψία, συντάχθηκε σχετική Έκθεση, η οποία επιδόθηκε στον Δήμαρχο Καμένων Βούρλων Ηλία Κυρμανίδη, που όπως αναφέρουν οι ελεγκτές, υπέγραψε και παράλαβε αντίγραφο της έκθεσης με την ιδιότητα του υπευθύνου της εγκατάστασης. Οι ίδιοι αναφέρουν ακόμη ότι «κατά την αυτοψία ζητήθηκαν στοιχεία, τα οποία δεν προσκομίσθηκαν εντός του προκαθορισμένου εκ του νόμου χρονικού διαστήματος. Η Ε.Ε.Λ., δέχεται ποσότητες αστικών λυμάτων από τους οικισμούς της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Καμένων Βούρλων, μέσω δικτύου αποχέτευσης, προκειμένου να τα επεξεργαστεί και να διοχετεύσει τα επεξεργασμένα λύματα στη θαλάσσια περιοχή του Camping ΕΟΤ Καμένων Βούρλων, όπου και βρίσκεται η έξοδος της εγκατάστασης, διαμέσου του αγωγού διάθεσης (χερσαίου και υποθαλάσσιου)».

Ως προς τις διαπιστώσεις τους, οι Ελεγκτές έκαναν λόγο μεταξύ άλλων για:
– Λύματα που εισέρχονταν στο φρεάτιο συγκέντρωσης προς άντληση (υγρός θάλαμος), στο οποίο δεν υπήρχε αναδευτήρας για την αποφυγή καθιζήσεων, ενώ το φρεάτιο άφιξης δεν διέθετε πιεζοθραυστικό σύστημα.
– Έμφραξη στη μονάδα εσχάρσωσης από στερεά υλικά των λυμάτων, τα δε εσχαρίσματα συγκεντρώνονταν χειρωνακτικά, πρόχειρα σε κάδο, ενώ υπήρχε και μικρός σωρός αυτών εντός του κτηρίου της προεπεξεργασίας.
– Αδράνεια της λειτουργίας της μονάδας εξάμμωσης και ανυπαρξία μετρητή καταμέτρησης της παροχής λυμάτων κατά την προεπεξεργασία.
– Ανυπαρξία προστατευτικών πετασμάτων στις δεξαμενές πρωτοβάθμιας καθίζησης ή κόφτρες μέσα στις δεξαμενές.
– Φθορές στο κτίριο της προεπεξεργασίας και της πρωτοβάθμιας επεξεργασίας και ύπαρξη ανοιγμάτων στα περιμετρικά στοιχεία του, με αποτέλεσμα να ελευθερώνονται οσμές από τη γενόμενη επεξεργασία των λυμάτων.
– Μη λειτουργία της χλωρίωσης και απόρριψη των υγρών λυμμάτων στον αποδέκτη χωρίς να υποστούν τη σχετική τελική επεξεργασία.

Επιπλέον, όπως τονίζεται στην πράξη βεβαίωση παράβασης, κατά την αυτοψία ελήφθησαν από την έξοδο των λυμάτων προς τον αποδέκτη, τρία δείγματα υγρών αποβλήτων. Έπειτα από φυσικοχημική και μικροβιολογική ανάλυση στη Χημική Υπηρεσία Λιβαδειάς προέκυψε ότι οι τιμές υπερβαίνουν κατά πολύ τα όρια διάθεσης υγρών αποβλήτων που προβλέπονται στην ΑΕΠΟ της δραστηριότητας, στην ΚΥΑ 5673/400/5-3-1997 (ΦΕΚ 192/Β΄) και στην αριθμ. 19640/14-11-1979 απόφαση Νομαρχών «Περί διαθέσεως υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και λυμάτων στο Βόρειο και Νότιο Ευβοϊκό Κόλπο, καθώς και στους αντίστοιχους Κόλπους Μαλιακό και Πεταλιών».

Οι Ελεγκτές αναφέρουν συγκριμένα ότι οι υπερβάσεις τότε αφορούσαν «σε όλες τις παραμέτρους πλην του pH και του υπολειμματικού χλωρίου, κάτι που στην τελευταία παράμετρο είναι αναμενόμενο- καθώς- δεν πραγματοποιείται χλωρίωση, όπως επιβάλλεται, πριν την διάθεση στον αποδέκτη. Όλες οι ανωτέρω μετρήσεις συνάδουν με το γεγονός της μη ορθής λειτουργίας της Ε.Ε.Λ. και στη διαπίστωση της διάθεσης ανεπεξέργαστων υγρών αποβλήτων στη θάλασσα (τον φυσικό αποδέκτη).

Ακολούθως, έπειτα από την ανάδειξη του θέματος από το Documento και κατόπιν εισαγγελικής εντολής, ακολούθησε νέα αυτοψία (26/9) και η σύνταξη νέας σχετικής έκθεση, με την οποία επιβεβαιώθηκαν οι προαναφερθείσες διαπιστώσεις, εκτός από την περίπτωση της χλωρίωσης, που πραγματοποιείτο κατά τη νέα αυτοψία. Δείγματα λήφθηκαν από σημείο κάτωθεν της εθνικής οδού, από όπου διέρχεται ο αγωγός διάθεσης και υπάρχει συγκέντρωση ύδατος, καθώς και από σημείο στην έξοδο υφιστάμενου ρέματος στη θάλασσα, του οποίου την πορεία ακολουθεί κατά μέρος ο αγωγός. Τέλος λήφθηκε δείγμα από τη θαλάσσια περιοχή του camping ΕΟΤ Καμένων Βούρλων, και συγκεκριμένα από την παραλία του camping ΕΟΤ, που αποτελεί περιοχή κολύμβησης.

Στον πίνακα που ακολουθεί υπάρχουν οι μετρήσεις όπου με έντονα γράμματα σημειώνονται οι τιμές παραμέτρων που υπερβαίνουν τα επιτρεπτά όρια σύμφωνα με την ΑΕΠΟ της Ε.Ε.Λ. Καμένων Βούρλων, καθώς και με το ισχύον θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο για τα επεξεργασμένα λύματα που διατίθενται σε επιφανειακό αποδέκτη, όπως επίσης και με τα αποδεκτά όρια για τα κολυμβητικά ύδατα. Οι Επιθεωρητές σημειώνουν ότι, κατά περίπτωση, τα ανωτέρω όρια δύναται να τροποποιούνται αναλόγως εάν πρόκειται για ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές ή όταν υπάρχουν άλλα θεσμοθετημένα όρια για συγκεκριμένες περιοχές. Στον πίνακα παρουσιάζονται οι μετρήσεις διαδοχικά όπως είναι η φυσική σειρά των σημείων δειγματοληψίας, ξεκινώντας από την είσοδο των ανεπεξέργαστων λυμάτων στην Ε.Ε.Λ. Καμένων Βούρλων και καταλήγοντας Σελίδα 8 από 19 στο τελευταίο κατά σειρά σημείο δειγματοληψίας, που είναι η θαλάσσια περιοχή της παραλίας του camping ΕΟΤ.

Να επισημανθεί ότι οι Επιθεωρητές τονίζουν ότι οι μειωμένες τιμές που εμφανίζονται στις μετρήσεις της 26ης-09-2025, σε σύγκριση με τις αντίστοιχες της 12ης-08-2025, «δεν μπορούν να αποδοθούν σε βελτίωση της αποτελεσματικότητας λειτουργίας της Ε.Ε.Λ., παρά τις διορθωτικές ενέργειες που υπήρξαν από τον Δήμο Καμένων Βούρλων (όπως σχετικώς αναφέρονται στα απολογητικά υπομνήματά του), καθώς και στο γεγονός ότι κατά την δειγματοληψία της 26ης-09-2025 πραγματοποιούνταν χλωρίωση πριν από την έξοδο της Ε.Ε.Λ. (ενώ κατά τη δειγματοληψία της 12ης-08-2025 δεν πραγματοποιούνταν χλωρίωση), δεδομένου του γεγονότος ότι, με το τέλος της τουριστικής περιόδου μειώθηκε και ο πληθυσμός που εξυπηρετεί η Ε.Ε.Λ., άρα και η ποσότητα και το ρυπαντικό φορτίο που αυτή δέχεται καθημερινά». Συμπερασματικά, καταλήγουν πριν την καταγραφή των παραβάσεων οι Επιθεωρητές, «κατά την δεύτερη δειγματοληψία της 26η-09-2025, διαπιστώνεται ότι, παρά την σχετική μείωση των τιμών στις παραμέτρους που μετρήθηκαν για την αξιολόγηση της λειτουργίας της ΕΕΛ Καμένων Βούρλων, τα αποτελέσματα δεν συνάδουν και πάλι με ορθή περιβαλλοντική λειτουργία της ΕΕΛ.

Εκ των αποτελεσμάτων και της γενικότερης κατάστασης λειτουργίας της ΕΕΛ προκύπτει η ύπαρξη ρύπανσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος καθώς τα λύματα εξέρχονται προς διάθεση χωρίς να επιτυγχάνονται κατά την επεξεργασία τα επιθυμητά όρια σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και την ΑΕΠΟ, και επομένως υφίστανται συνθήκες περαιτέρω ρύπανσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος, με ανάγκη περαιτέρω αξιολόγησης ως προς αυξημένο κίνδυνο για την υγιεινή και τη δημόσια υγεία».

Η σοβαρότητα του ζητήματος και οι δηλώσεις του δημάρχου
Η μη λειτουργία της Ε.Ε.Λ Καμένων Βούρλων σύμφωνα με τα επιβαλλόμενα από το ισχύον θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο, καθώς και την ΑΕΠΟ της δραστηριότητας, βεβαιώνει τις παραβάσεις, η σοβαρότητα των οποίων καταγράφεται ως εξής:

· 1η Παράβαση: Μη ορθή περιβαλλοντική λειτουργία της Ε.Ε.Λ. και πλημμελής επεξεργασία των λυμάτων που αξιολογείται ως «Σημαντική» και μάλιστα όπως τονίζεται στον πίνακα πρέπει να υπάρξει «Άμεση Ενέργεια» από την Ημερομηνία ολοκλήρωσης από την παραλαβή του παρόντος εγγράφου.
· 2η Παράβαση: Μη σύννομη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, καθώς στον περιβάλλοντα χώρο της εγκατάστασης υπάρχουν εγκαταλελειμμένα υλικά. Παράβαση που αξιολογείται ως «Μέτρια» και πρέπει να υπάρξει εντός 4 μηνών απομάκρυνση των αποβλήτων.
· 3η Παράβαση: Ελλιπής παρακολούθηση λειτουργίας της δραστηριότητας, όπως επιβάλλεται από τους οικείους περιβαλλοντικούς όρους της ΑΕΠΟ που αφορούν στις μετρήσεις θορύβου. Παράβαση που αξιολογείται ως «Χαμηλή» και πρέπει να υπάρξει εντός 4 μηνών.
· 4η Παράβαση: Μη τήρηση λοιπών περιβαλλοντικών όρων, όπως της ελλιπούς περιμετρικής δενδροφύτευσης. Παράβαση που αξιολογείται ως «Χαμηλή» και πρέπει να υπάρξει εντός 4 μηνών.
· 5η Παράβαση: Λειτουργία της δραστηριότητας χωρίς ισχύουσα περιβαλλοντική αδειοδότηση, δεδομένου ότι η ΑΕΠΟ αυτής έληξε την 31η-01-2025 και δεν ανανεώθηκε. Παράβαση που αξιολογείται ως «Μέτρια» και πρέπει να υπάρξει μέριμνα εντός 4 μηνών.

Για τις ανάγκες του ρεπορτάζ, το Documento ζήτησε το σχόλιο του Δημάρχου Καμένων Βούρλων, Ηλία Κυρμανίδη. O ίδιος υποστηρίζει ότι: «Ήδη έχουμε καταθέσει τρία υπομνήματα ανεργιών που έχουν γίνει από τότε μέχρι σήμερα και έχει βελτιωθεί η κατάσταση στο 70%. Στα υπομνήματα περιγράφω και τις ενέργειες που έχω κάνει. Ετοιμάζουμε και ένα νεότερο υπόμνημα διότι έχουμε μέτρηση στις αρχές από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας που κάνει τους ελέγχους για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος.

Η περιφέρεια είναι ο αρμόδιος οργανισμός για να κάνει τις μετρήσεις και να ελέγχει το αν είναι κολυμβήσιμες οι ακτές και το εξουσιοδοτημένο όργανο είναι το Πανεπιστημιακό Λάρισας. Αυτές τις μετρήσεις για να καταλάβετε όταν μιλούσαμε μαζί, ούτε εγώ τις ήξερα. Γιατί δυστυχώς δεν μου κοινοποιούσαν ότι οι ακτές μου παραμένουν κολυμβήσιμες, όχι στα ανεκτά, στα επιθυμητά επίπεδα. Και είναι μετρήσεις οι οποίες δεν επιδέχονται αμφισβήτησης, όποιος θέλει πάει να μετρήσει. Αλλά είναι ο απόλυτα εξουσιοδοτημένος φορέας.

Έχουμε μια πολύ ραγδαία προς το καλύτερο βελτιωμένη κατάσταση. Συνεχίζω και φυσικά όπως είχα πει τα έργα εγκρίθηκαν. Εγώ σε ό,τι έχω πει έχω βγει αληθινός. Έβγαλα 3,6 εκατομμύρια για το εσωτερικό δίκτυο Καμένων Βούρλων και άλλα 20 εκατομμύρια για να γίνει μια αποχέτευση σύγχρονη που δεν είχε ποτέ αυτός ο Δήμος. Δεν μπορώ να μπω στο μυαλό του καθενός. Στο μυαλό μου είναι μόνο η προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Η κατάσταση έχει βελτιωθεί κατά 70%…

Έχω και την τελευταία μέτρηση που νομίζω έγινε μεταξύ 5-8 Οκτωβρίου. Και έχω και την προτελευταία που έγινε στις 15 Σεπτεμβρίου, όπου είναι όλες οι κολυμβήσιμες με ακτές καθαρές, πλην του πρώην κάμπινγκ ΕΟΤ που έχει κλείσει εδώ και 35 χρόνια, γιατί σταμάτησε η μονάδα να λειτουργεί. Και από την πρώτη μέρα που λειτούργησε ο βιολογικός έτσι κι αλλιώς προβλέπεται από μια διάταξη της περιφέρειας 200 μέτρα ένθεν και ένθεν, δηλαδή 400 μέτρα να είναι μη κολυμβήσιμα. Παρόλα αυτά, στην μέτρηση που έχω στις 6 Οκτωβρίου, οι μετρήσεις είναι σε όλες τις ακτές στο επιθυμητό στάδιο».

Ας ελπίσουμε για το καλό του περιβάλλοντος, της οικονομίας, μα πάνω από όλα της δημόσιας υγείας τα πράγματα να είναι έτσι όπως περιγράφονται.

documento.gr