Πόσα Hinkley έχουμε στην Ελλάδα;

Του Γιάννη Ζαμπετάκη
izabet@chem.uoa.gr
www.zabetakis.net
Eπίκουρος Καθηγητής Χημείας Τροφίμων και Lead Auditor (HACCP, ISO),

Tμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Σκηνή πρώτη: στη Νέα Φιλαδέλφεια, νεόδμητο ξενοδοχείο με εξωτικό όνομα δεν είναι συνδεδεμένο με την κεντρική αποχέτευση μιας και ο κεντρικός αγωγός σταματά 100 μέτρα μακριά κι έτσι το ξενοδοχείο χρησιμοποιεί τον αγωγό ομβρίων για τα απόβλητά του που καταλήγουν στον Κηφισό. Η οσμή είναι χαρακτηριστικά αποκρουστική ειδικά τις ζεστές μέρες. Τους κατοίκους ποιος μας σέβεται;

Σκηνή δεύτερη: στον Μαλιακό, από τις 11.3.2009, η θάλασσα ξεβράζει νεκρά ψάρια, μικρά και μεγάλα, βυθόψαρα κι αφρόψαρα, ολική οικολογική καταστροφή. Οι εκεί εταιρείες ιχθυοκαλλιέργειας μετράνε εκατομμύρια νεκρά ψάρια. Αυτές τις εταιρείες αλλά και τους αλιείς της περιοχής ποιος θα τους αποζημιώσει;

Σκηνή τρίτη: Μεγάλη Τετάρτη του 2009 στο Ευρωκοινοβούλιο, ο Ασωπός γίνεται Ευρωπαϊκό θέμα! Ο εκπρόσωπος του κ. Δήμα, κ. Δ. Γιοτάκος παραδέχεται δημόσια ότι ο φάκελος Ασωπός είχε κλείσει το 2006 αλλά οι διαμαρτυρίες των πολιτών (με άλλα λόγια οι κινήσεις των ρομαντικών ενεργών πολιτών;) ανάγκασαν την Κομισιόν να ανοίξει πάλι τον φάκελο το 2007. Οι κάτοικοι της Θήβας, των Οινοφύτων, της Αυλίδας, του Ωρωπού, και των γύρω χωριών ως πότε όμως θα πίνουν τοξικό νερό;

Κοινός παρανομαστής στις τρεις παραπάνω σκηνές: «διαχείριση αποβλήτων». Δύο λέξεις με μηδενικό νόημα στην Ελλάδα του 2009. Διότι στην Ελλάδα δεν έχουμε μόνο ένα Hinkley όπου η Έριν Μπρόνκοβιτς έγινε διάσημη για τον αγώνα της κατά των εταιρειών που σκότωναν το περιβάλλον και τους ανθρώπους με εξασθενές χρώμιο [Cr(VI)].

«Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει» λέει ο ποιητής και πόσο δίκιο έχει…Όποιο ποτάμι κι αν σκεφτώ, ένα Hinkley μου έρχεται στο μυαλό, όπου αντί για Cr(VI), οι ρυπαντές πετάνε ανεξέλεγκτα βιομηχανικά ή αστικά λύματα, τοξικά απόβλητα, κοκτέιλ βαρέων μετάλλων, μπάζα, λιπάσματα, εντομοκτόνα.

Όλα αυτά υπό την ανοχή της επίσημης πολιτείας και των τοπικών αρχόντων (δημάρχων, νομαρχών, περιφερειαρχών).

Στην Ελλάδα μπορούμε να λέμε πλέον «τι Σπερχειός, τι Ασωπός». Όπως λέγαμε πέρσι τον Φλεβάρη «τι Ασωπός, τι Αμβρακικός» όταν πέθαναν 1.000.000 κιλά ψάρια στον Αμβρακικό κόλπο! Η κοντόφθαλμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και η ανύπαρκτη διαχείριση των αστικών και βιομηχανικών λυμάτων και απορριμμάτων καταστρέφουν κάθε μέρα την πατρίδα μας. Και στον Μαλιακό υπάρχει ανέλεγκτη ρύπανση!

Είναι μαθηματικά και χημικά βέβαιο! Οι αρχές έκρυβαν (;) επιμελώς το πρόβλημα για ένα μήνα, μέχρι τις 13.4.09 οπότε μάθαμε ότι έχουμε ευτροφισμό φυκιών που παράγουν επικίνδυνες (και για τον άνθρωπο;) τοξίνες. Για να αναπτυχθούν αυτά τα φύκη όμως χρειάζονται τροφή πλούσια σε φωσφόρο και άζωτο, δηλ. ανθρωπογενή ρύπανση: φωσφόρο από οργανοφωσφορικές ενώσεις προερχόμενες από φυτοφάρμακα και άζωτο από λύματα όχι πλήρως επεξεργασμένα μιας και ο βιολογικός καθαρισμός της ΔΕΥΑΛ στη Λαμία είναι μόνο 2ου βαθμού και δυναμικότητα για 60.000 και όχι 180.000 ανθρώπους!

Άρα, πρέπει να βρούμε άμεσα τους ρυπαντές: από το μητρώο επιχειρήσεων βρίσκουμε ποια είναι η δραστηριότητα κάθε εταιρίας και την αξιολογούμε περιβαντολογικά. Ξεκινάμε από τις πιο «επικίνδυνες» για το περιβάλλον εταιρείες με άμεσους ελέγχους και έτσι σε λίγες μέρες βρίσκουμε τους ρυπαντές και αναστέλλουμε την λειτουργία τους μέχρι να συμμορφωθούν πλήρως με την κείμενη νομοθεσία της ΕΕ. Αυτά μάς υπαγορεύει η ελεγκτική κουλτούρα την οποία όμως δεν έχουμε (ή δεν θέλουμε να έχουμε) στην Ελλάδα. Ο οργανισμός που θα εφαρμόσει τον νόμο όμως δεν μπορεί να στελεχώνεται από αιρετούς (π.χ. Νομάρχες). Διότι, οι αιρετοί θα προτάξουν το πολιτικό κόστος και όχι την εφαρμογή του νόμου! Κι έτσι τα ψάρια αλλά και η αλιεία της χώρας θα συνεχίσουν να πεθαίνουν από τους ανέλεγκτους ρυπαντές και η χώρα θα πάψει να ελκύει τουρισμό, την μόνη εξαγώγιμη υπηρεσία που μας έχει απομείνει.
Απαραίτητο βήμα για να επιτευχθεί κάποια στοιχειώδης πρόοδος είναι να εκπαιδευτούν άμεσα οι ελεγκτικές αρχές της χώρας στο να κάνουν αποτελεσματικούς ελέγχους. Διότι σε πρόσφατη κλίση μου σε δικαστήριο ως μάρτυρας, το κατηγορητήριο ανέφερε ίχνη μούχλας σε τηγανόψωμο όταν οι ελεγκτικές αρχές πήραν δείγμα του τροφίμου στις 28.3.06 και το έβαλαν στην κατάψυξη στις 3.4.06!

Το κατηγορητήριο κατέπεσε πανηγυρικά στο δικαστήριο αφού πώς να μην πιάσει μούχλα ένα ευπαθές τρόφιμο όταν το αφήσουμε για μία εβδομάδα εκτός ψυγείου; Με τέτοιους ελέγχους-παρωδία θα προστατεύσουμε την Δημόσια Υγεία και θα σταματήσουμε τους ρυπαντές στον Σπερχειό, στον Ασωπό, στον Ευρώτα, στον Πηνειό, στον Λούρο ή στον Άραχθο;

Γιάννης Ζαμπετάκης
697 22 22 869

Για ΤΑ ΝΕΑ

Κυριακή, 19 Απριλίου 2009
9:48:20 μμ

Επιστροφή στην αρχική σελίδα