ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ - ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ

Εισήγηση στην Ολομέλεια
«Νέα Αρχιτεκτονική
της Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης»

Αθήνα, 27.05.2010

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Η αναδιάρθρωση της Δημόσιας Διοίκησης και η μεταρρύθμιση των δομών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελούν για τη χώρα μας υψηλή προτεραιότητα.
Και αυτό διότι οι ανάγκες αυτής και των πολιτών της επιβάλλουν τη ριζική, την ουσιαστική, τη συνολική αναδιάρθρωση όλων των διοικητικών μηχανισμών.
Διοικητικοί μηχανισμοί στους οποίους εγκολπώνονται εστίες κακοδιοίκησης και διαφθοράς, φαινόμενα αναποτελεσματικότητας και γραφειοκρατίας.
Στην κατεύθυνση αυτή, της διοικητικής ανασυγκρότησης, επιβάλλεται, και το πιστεύουμε ακράδαντα ως Ν.Δ., η διαμόρφωση μιας νέας αρχιτεκτονικής για την Αυτοδιοίκηση και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
Επιβάλλεται ένα[.....]

συνολικό πρόγραμμα διοικητικής αναδιάρθρωσης, με βασικό συστατικό της στοιχείο τη μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Μια τέτοια όμως μεταρρύθμιση πρέπει να εξυπηρετεί ορισμένες αρχές και προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι:
 Η ριζική αναδιάρθρωση και εξυγίανση του Δημόσιου Τομέα στο σύνολό του, τόσο σε επίπεδο Κεντρικής Διοίκησης όσο και σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
 Η ανακατανομή, προς τα κάτω, πόρων, αρμοδιοτήτων και εξουσιών, συμβατών μεταξύ τους.
 Η δημοσιονομική αποκέντρωση.
 Η εξάλειψη των γραφειοκρατικών μηχανισμών.
 Η χωροταξική κατανομή και οργάνωση με αντικειμενικά, κοινωνικά και οικονομικά, κριτήρια.
 Η εφαρμογή νέων πολιτικών που θα οδηγούν στην ισχυροποίηση του θεσμού της Αυτοδιοίκησης.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Αυτές όμως οι αρχές και προϋποθέσεις απουσιάζουν από την υπό συζήτηση νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης.
Πρωτοβουλία η οποία:
 Δεν αντιμετωπίζει τις πραγματικές ανάγκες της Αυτοδιοίκησης.
 Δεν προωθεί την περιφερειακή ανάπτυξη.
 Δεν θεραπεύει τις παθογένειες, αδυναμίες και υστερήσεις.
 Δεν ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της εποχής.
Πρωτοβουλία η οποία:
1ον. Δεν αποτελεί ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
2ον. Δεν υιοθετεί την ουσιαστική μεταφορά αρμοδιοτήτων βάσει ενός ολοκληρωμένου σχεδίου.
3ον. Δεν εδράζεται σε ανάλυση του κόστους των αρμοδιοτήτων που μεταφέρονται.
4ον. Δεν εμπεριέχει καθορισμένους, απαραίτητους πόρους, αδυναμία που υπογραμμίζεται και στη Γνώμη της ΟΚΕ, η οποία τονίζει πως θα έπρεπε «…το χρηματοδοτικό πλαίσιο για την υποστήριξη της μεταρρύθμισης να παρατίθεται στο σύνολό του στο νομοσχέδιο και να μην παραπέμπεται για εξειδικεύσεις στο μέλλον» (25.05.2010).
5ον. Δεν υιοθετεί κανένα ουσιαστικό και αποτελεσματικό μέτρο για την πάταξη της διαφθοράς και της κακοδιοίκησης.
6ον. Δεν συρρικνώνει τη γραφειοκρατία, αλλά αντιθέτως, η πλειάδα συλλογικών οργάνων στο πλαίσιο και των δύο βαθμίδων Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθιερώνει ένα πολύπλοκο και εξαιρετικά γραφειοκρατικό σύστημα.
7ον. Δεν περιλαμβάνει αντιστοίχιση μεταφοράς αρμοδιοτήτων και μεταφοράς οικονομικών πόρων.
8ον. Δεν προβλέπει ουσιαστική φορολογική αποκέντρωση.
9ον. Δεν ενσωματώνει, σε αρκετές περιπτώσεις, ορθολογική χωροταξική οργάνωση των νέων Δήμων.
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι δεν έγινε ουσιαστικός διάλογος με τους εμπλεκόμενους φορείς, και που επιβεβαίωσαν με τις τοποθετήσεις τους αρκετοί Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ.
Στοιχείο που διαψεύδει τον ίδιο τον κ. Πρωθυπουργό, ο οποίος προειδοποιούσε στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ το 2007 πως μεταξύ των προϋποθέσεων που πρέπει να συνοδεύουν αυτή τη μεγάλη μεταρρύθμιση πρέπει να είναι «η χωροθέτηση μετά από διάλογο (Κυλλήνη, 14.11.2007)».

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Από τα παραπάνω, όπως αυτά αποτυπώνονται κατά την υλοποίησή τους και στο Νομό Φθιώτιδας, προκύπτει ότι η Κυβέρνηση προχώρησε στη διοικητική μεταρρύθμιση χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις που έθετε και απαιτούσε ως Αντιπολίτευση.
Αντιμετώπισε το σοβαρό αυτό εγχείρημα με προχειρότητα.
Κομματική υστεροβουλία.
Χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες και τα θεσμικά όργανα της Αυτοδιοίκησης στο Νομό.
Κοινωνίες και όργανα τα οποία αγνοήθηκαν κατά τη διαμόρφωση της χωροταξικής δομής των νέων Δήμων του Νομού Φθιώτιδας.
Δημιουργώντας τριβές και αντιθέσεις μεταξύ τοπικών κοινωνιών του Νομού.
«Η Κυβέρνηση έχει εξαντλήσει κάθε περιθώριο στη συζήτηση με τις τοπικές κοινωνίες» είπε χθες ο κ. Υπουργός.
Και όμως κ. Υπουργέ, Δήμαρχοι του Νομού που διαμαρτύρονται για τη χωροταξική κατανομή μου ανέφεραν ότι δεν κατάφεραν ποτέ να συναντήσουν εσάς ή συνεργάτες σας, παρά τις συνεχείς οχλήσεις τους.
Με περιφρόνηση όμως, εκτός των τοπικών κοινωνιών και των θεσμικών οργάνων της Αυτοδιοίκησης, αντιμετωπίσατε και τους Βουλευτές της Αντιπολίτευσης.
Ποτέ δεν κληθήκαμε, από εσάς, να συμμετάσχουμε σε οργανωμένη συζήτηση, τουλάχιστον, για τη χωροταξική δομή των νέων Δήμων του Νομού Φθιώτιδας.
Σε επιστολή μου δε, με ημερομηνία 22 Μαΐου, με την οποία σας καλούσα, έστω και την ύστατη ώρα, να συγκαλέσετε σύσκεψη όλων των Βουλευτών του Νομού Φθιώτιδας για την αναζήτηση λύσεων σε ζητήματα τα οποία, με τις ρυθμίσεις σας, έχουν δημιουργήσει τριβές και αντιθέσεις μεταξύ τοπικών κοινωνιών, ουδέποτε απαντήσατε.
Ως εκ τούτου, λυπάμαι που σ’ αυτή τη διαδικασία, δεν μπορώ να προσεγγίσω θετικά ρυθμίσεις που αποπνέουν προχειρότητα στο σχεδιασμό και που, μερικές φορές, αγγίζουν τα όρια της φαιδρότητας.
Προχειρότητα όπως αυτή καταδεικνύεται, από το γεγονός ότι το Σχέδιο Νόμου παρουσίαζε εντελώς διαφορετικά στοιχεία στην περιγραφή του για έδρα νέου Δήμου του Νομού Φθιώτιδας, απ’ ότι εμφανίζονταν στους χάρτες και στα υπομνήματα που το συνόδευαν.
Προχειρότητα όπως αυτή καταγράφεται από την αλλαγή στα ονόματα 4 από τους 7 νέους Δήμους του Νομού Φθιώτιδας.
Σχεδιασμός στα όρια της φαιδρότητας, όταν 2 Δήμοι του Νομού Φθιώτιδας αποκτούν σύνθετα ονόματα υπαρχόντων Δήμων στους οποίους δεν θα βρίσκεται η έδρα, ώστε να αποδυναμωθούν οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών και να «σωπάσουν» οι διαμαρτυρίες.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις για να πετύχουν τους στόχους τους απαιτούν προσεγγίσεις οι οποίες θα πρέπει να εδράζονται σε ορθολογικά, κοινωνικά και οικονομικά, κριτήρια, και όχι να μετατρέπονται σε ασκήσεις μικροπολιτικής «κοπτοραπτικής».
Γιατί τότε, δεν δημιουργείται «καλύτερο κράτος», αλλά χειρότερη Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Και έτσι δεν δημιουργείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση που οραματιζόμαστε.
Μια Αυτοδιοίκηση κοντά στον πολίτη, με πόρους και αρμοδιότητες, που θα έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την τοπική ανάπτυξη.
Ένα τέτοιο όραμα, δεν θα αφήσουμε να υπονομευθεί από τον μικροπολιτικό μυωπισμό και την μικροκομματική σκοπιμότητα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Γι αυτό και καταψηφίζουμε το υπό συζήτηση Σχέδιο Νόμου και θα επιδιώκουμε τη διαρκή βελτίωση στην υλοποίησή του .