Ο Μαλιακός επιβαρύνεται υποστήριξαν οι επιστήμονες

Πάμπολλες προτάσεις κατατέθηκαν στην ημερίδα του Τ.Ε.Ε., στην οποία τονίστηκε και η έλλειψη βούλησης των τοπικών αρχόντων

Πολλές και ενδιαφέρουσες εισηγήσεις αποτέλεσαν θέμα συζήτησης στην εκδήλωση με θέμα «Η ρύπανση του Μαλιακού κόλπου» την οποία διεξήγαγε το Περιφερειακό Τμήμα Ανατολικής Στερεάς του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, η οποία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 8 Μαΐου στις 9:30, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Τ.Ε.Ε. στη Λαμία. Οι ομιλούντες ανέλυσαν τις εστίες ρύπανσης τόσο του Μαλιακού κόλπου, όσο και του Σπερχειού ποταμού, κατέθεσαν τις προτάσεις τους και αναφέρθηκαν στις αιτίες εμφάνισης του περσινού φαινομένου της Σατονέλα. Όλοι σχεδόν οι εισηγητές συμφώνησαν στις εστίες ρύπανσης, όπως τα στερεά απόβλητα, τα αστικά λύματα, τα διάφορα φυτοφάρμακα και λιπάσματα, τα ελαιοτριβεία και οι εργοστασιακές μονάδες.

Η πρώτη εισήγηση της Ομάδας Εργασίας του Τ.Ε.Ε. για την ρύπανση του Μαλιακού αναλύθηκε από την κ. Τσουκαλά η οποία[.....]
αναφέρθηκε στο επεισόδιο της ρύπανσης και στην χωρική και χρονική εξέλιξή του. Έπειτα επισήμανε την ανταπόκριση των φορέων στην αντιμετώπιση του φαινομένου χαρακτηρίζοντάς την «άμεση». «Τα αποτελέσματα ήταν αντιφατικά», συνέχισε. «Άλλα έλεγε η Ν.Α.Φ. περί οξυγόνου και άλλα το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., την άποψη του οποίου κρίνουμε πιο σωστή». Συμπερασματικά υπογράμμισε τις παραπάνω εστίες ρύπανσης τονίζοντας ότι ο Μαλιακός «στερείται υποδομών και εξειδικευμένου προσωπικού. Αυτά καθιστούν αδύνατους τους περιβαλλοντικούς ελέγχους». Κλείνοντας πρότεινε την οργάνωση και την στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών της Ν.Α.Φ., να διαμορφωθεί πλαίσιο νομοθετικών ρυθμίσεων για την ποιότητα των υδάτων, καθώς και τη μεταφορά επικαιροποιημένης τεχνογνωσίας και εκπαίδευσης σε υπηρεσιακούς παράγοντες. Ακόμη στάθηκε ιδιαίτερα στην απονιτροποίηση, στον σχεδιασμό για την ολοκληρωμένη διαχείριση των υγρών αποβλήτων, στην παρακολούθηση του υδάτινου συστήματος και στην κατάρτιση ειδικού σχεδίου αντιμετώπισης εκτάκτων περιστατικών απ’ όλους τους φορείς.

«Το όνομα του Σπερχειού προέρχεται από το ρήμα σπέρχω, που σημαίνει εκβάλω κάτι με τη βία», ανέφερε αρχικά ο Δήμαρχος Λαμιέων και Πρόεδρος της ΤΕΔΚ και της Επιτροπής Περιβάλλοντος της ΚΕΔΚΕ, Γιώργος Κοτρωνιάς, ο οποίος στη συνέχεια ανέφερε τις δράσεις του Δήμου και τις λήψεις μέτρων μεταξύ ΤΕΔΚ και Νομαρχίας, αφού προηγουμένως είχε επισημάνει τους παράγοντες που πιέζουν τον Μαλιακό, δηλ. τα στερεά απόβλητα, τα αστικά λύματα, τα διάφορα φυτοφάρμακα και λιπάσματα, τα ελαιοτριβεία και τις εργοστασιακές μονάδες. «Την Τρίτη 29 Ιουνίου δημοπρατείται η επέκταση του βιολογικού καθαρισμού της Λαμίας, ενώ ανατέθηκε στο ΕΘΙΑΓΕ μελέτη για απόθεση των υδάτων του ΒΙΟ.ΚΑ. για άρδευση σε αγροτικές καλλιέργειες», πρόσθεσε και συνέχισε: «Υποβλήθηκε στα αρμόδια Υπουργεία κι άλλη μελέτη για τις παράκτιες περιοχές του Σπερχειού». Τέλος πρότεινε τη σύσταση Φορέα Διαχείρισης Μαλιακού – Σπερχειού.

Ο Γενικός Επιθεωρητής Περιβάλλοντος, Παναγιώτης Μέρκος, στην εισήγησή του αναφέρθηκε στις επιθεωρήσεις της Ε.Υ.Ε.Π. στην ευρύτερη περιοχή του Μαλιακού κόλπου. Και αυτός αναφέρθηκε στις πιέσεις στη θάλασσα όπως τα αγροχημικά προϊόντα, τις ανεξέλεγκτες χωματερές, τα λύματα και τα βιομηχανικά απόβλητα και τα έργα στην ΠΑΘΕ, καθώς και αυτά της ΕΡΓΟΣΕ. Έχει ολοκληρωθεί είπε η διαδικασία των ελέγχων και η οι περιβαλλοντικές παραβάσεις έχουν οδηγηθεί στον Εισαγγελέα. Συνολικά ανέφερε ο κ. Μέρκος έχουν εισηγηθεί πρόστιμα 150.000 ευρώ.

Αναλυτικότερα η Υπηρεσία εισηγήθηκε πρόστιμο 22.000 ευρώ για τον ΧΑΔΑ Σπερχειάδας, 2.000 επέβαλε ο Νομάρχης, 5.400 ευρώ εισηγήθηκε για τον ΧΑΔΑ Μακρακώμης, 2.000 επέβαλε ο Νομάρχης, 2.000 ευρώ εισηγήθηκε για τον ΧΑΔΑ Κ. Βούρλων, 1.000 επέβαλε ο Νομάρχης, 59.500 ευρώ εισηγήθηκε για την Macolive, δεν επέβαλε πρόστιμο ο Νομάρχης, 39.000 ευρώ εισηγήθηκε για την Vivartia, 5.000 επέβαλε ο Νομάρχης, τα 8.000 ευρώ που εισηγήθηκαν για την Χελλαφάρμ επιβλήθηκαν, ενώ για τα 8.000 ευρώ που εισηγήθηκε για την Forbo δεν υπάρχει ενημέρωση. Στο σημείο εκείνο παρενέβη εκπρόσωπος της Macolive ο οποίος επισήμανε στον κ. Μέρκο την γραφειοκρατική διαδικασία που υποβάλλεται στις επιχειρήσεις. Τέλος ο Γενικός Επιθεωρητής Περιβάλλοντος πρότεινε τη βελτίωση της ποιότητας Μ.Π.Ε. και Α.Ε.Π.Ο., περεταίρω ενεργοποίηση Νομαρχιακών και Περιφερειακών Υπηρεσιών για τη συστηματική παρακολούθηση της τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και των περιβαλλοντικών όρων, συστηματική παρακολούθηση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων καθώς και αύξηση δυναμικότητας – αναβάθμιση ΚΕΛ Λαμίας προκειμένου να μπορεί να εξυπηρετήσει τα απόβλητα που διατίθενται στον Μαλιακό.

Στη συνέχεια το λόγο πήρε η Βιολόγος – Ωκεανογράφος, Ερευνήτρια του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε, Καλλιόπη Πάγκου, εκ μέρους της Ερευνητικής Ομάδας του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., η οποία ανέλυσε σχεδόν τα πάντα γύρω από τη Σατονέλα και τις επιπτώσεις της στους ιχθυοπληθυσμούς του Μαλιακού πέρυσι που παρατηρήθηκε το φαινόμενο. Κάνοντας μια μικρή αναδρομή, ανέφερε ότι η αυτοψία διήρκεσε δύο μήνες και συνεργάστηκαν τρία τμήματα του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. Τα τελικά αποτελέσματα των επιστημόνων του Κέντρου, σε μια τελική έκθεση αυτοψίας 50 σελίδων, παραδόθηκαν το Μάιο του 2009. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα του Μαλιακού και άλλων περιοχών είναι η παραπληροφόρηση, η άγνοια και η ημιμάθεια. Πολλά απ’ αυτά που λέγαμε διαστρεβλώνονταν»., τόνισε η κ. Πάγκου. 22.700 τόνοι λιπασμάτων ανά έτος και 306 τόνοι γεωργικών φαρμάκων πέφτουν στο Μαλιακό κι έχουν διπλασιαστεί οι ανάγκες για λιπάσματα τα τελευταία δέκα χρόνια στη λεκάνη απορροής, όπως χαρακτηριστικά πρόσθεσε. «Χρειάζεται καλή διαχείριση του οικοσυστήματος», επισήμανε.

Για τη Σατονέλα επανέλαβε ότι πρόκειται για ένα είδος που υπάρχει στο φυτοπλαγκτό του Μαλιακού σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Αν αρχίσει να αυξάνεται σε συγκεντρώσεις εντοπίζεται δύσκολα. Έπειτα προχώρησε στις ενέργειες που έγιναν τότε, τις δειγματοληψίες και πως τις εντόπισαν. «Δεν είχαν ανοξία πέρυσι στα επιφανειακά νερά, δεν είναι τοξική για τον άνθρωπο» ξεκαθάρισε και συνέχισε: «Ο Μαλιακός σώζεται απ’ το ότι επικοινωνεί με την ανοικτή θάλασσα».

Για τη διαχείριση του Μαλιακού πρότεινε καταγραφή της παρούσας κατάστασης, παρακολούθηση του τρόπου λειτουργίας του οικοσυστήματος, ανάπτυξη προγράμματος συνεχούς παρακολούθησης με εγκατάσταση και λειτουργία αυτόνομων μετρητικών σταθμών που θα είχαν πάνω βασικούς αισθητήρες για τη λειτουργία του οικοσυστήματος, εφαρμογή του αισθητήρα για τις τοξίνες στον Μαλιακό και διάδοση της πληροφορίας ελεύθερα σε όλους μέσα από μια διαδικτυακή πύλη.

Όπως αποκάλυψε κλείνοντας η κ. Πάγκου, ζητήθηκε από την Περιφέρεια μία πρόταση την οποία το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. κατέθεσε τον Ιούλιο του 2009. Δύο μήνες μετά η Περιφέρεια στηρίχθηκε στην πρόταση και υπέβαλε στα πλαίσια της ψηφιακής σύγκλισης πρόταση παρακολούθησης και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών Μαλιακού – Σπερχειού χωρίς να είναι εταίρος του Κέντρου. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ανακοινώθηκε πολλές φορές και από την τοπική αυτοδιοίκηση ότι θα υπάρξει πρόγραμμα με το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., κάτι που ποτέ δεν συνέβη.

«Σαν προστατευόμενη περιοχή, ο Μαλιακός έχει τις περισσότερες απαγορεύσεις αλιείας», υποστήριξε ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης αλιείας της Ν.Α.Φ., Δημήτρης Ρίζος, ο οποίος μίλησε για τα προβλήματα και τις προοπτικές του Μαλιακού. Έπειτα τόνισε ότι υπάρχουν φθίνουσες παραγωγές μετά το 1992, παρουσιάζοντας φωτογραφίες όλης της παραγωγικής δραστηριότητας της θάλασσάς μας. Τέλος αφού εκτίμησε την οικονομική ζημιά από το περσινό φαινόμενο, υπογράμμισε την ανάγκη να θεσμοθετηθούν οι περιοχές ανάπτυξης των ιχθυοκαλλιεργειών. Ακολούθησαν οι Βασίλης Θραψίμης, εκ μέρους της Ομάδας Εργασίας του Π.Τ. του Τ.Ε.Ε., ο Αντώνης Τερζής, Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ν.Α.Φ., οι κ.κ. Ευγενία Οικονόμου και Κυριακή Μιχελάκου, της Διεύθυνσης Υδάτων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και το Μέλος της Γραμματείας της Κίνησης Πολιτών «Μαλιακός SOS», Στέφανος Σταμέλλος.

Στις επιπτώσεις του φαινομένου της Σατονέλα σε αλιείς και επαγγελματίες στάθηκε στον χαιρετισμό του ο Νομάρχης Φθιώτιδας, Θανάσης Χειμάρας, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα την δυσφήμιση του νομού. «Αυτό το έπραξαν κι άλλοι με στόχο το χρήμα» ανέφερε ο κ., Χειμάρας χωρίς ωστόσο να κατονομάσει ποιοι ήταν αυτοί. Αφού στη συνέχεια ανέφερε τις δράσεις της Ν.Α.Φ. εκείνη την περίοδο, τόνισε ότι σήμερα οι έλεγχοι είναι εντατικότεροι και πιο αυστηροί στις βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται γύρω από τον Μαλιακό. «Οι επιστήμονες τονίζουν ότι ανήκει στις πιο καθαρές θάλασσες», συνέχισε για να καταλήξει λέγοντας: «Η συνεχής αναφορά επιφέρει δυσφήμιση και εμποδίζεται η τουριστική ανάπτυξη του νομού».

«Τις όποιες ενέργειες φορέων οφείλουμε να τις επικοινωνήσουμε. Όποιος έχει στοιχεία να τα δημοσιοποιήσει», προέτρεψε απ’ την πλευρά του ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Φθιώτιδας, Αλέκος Διαμαντάρας. Ο εκπρόσωπος της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΛΑ.Ο.Σ. Φθιώτιδας, Δημήτρης Κρούπης, ανέφερε ότι θα πρέπει να ακούγονται οι ειδικοί, ενώ εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ Φθιώτιδας, η Χαρά Παρμενοπούλου υπογράμμισε ότι «η ρύπανση είναι συνεχής». «Οι πολίτες απαίτησαν λύσεις αλλά οι άνθρωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης θέλησαν να κουκουλώσουν το ζήτημα και μιλούσαν για δυσφήμιση», πρόσθεσε, βάλλοντας εμμέσως κατά του Νομάρχη. «Χορτάσαμε από λόγια και υποσχέσεις», κατέληξε. «Χρειάζεται αλλαγή στο αναπτυξιακό μοντέλο της διαχείρισης των παράκτιων περιοχών», είπε εκ μέρους των Οικολόγων Πράσινων η Έφη Γρίβα.

Με ενδιαφέρον αναμένονται τα συμπεράσματα της ημερίδας

paratiritisfthiotidas.gr